Útgáfa

Image
""

Útgáfa

Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur leggur áherslu á útgáfu fræðirita og þýðinga á erlendum bókmenntum.

Milli mála – Tímarit um erlend tungumál og menningu birtir ritrýndar fræðigreinar á sviði erlendra tungumála, bókmennta, þýðinga, málvísinda og menntunarfræði. Einnig birtir tímaritið þýðingar, viðtöl, ritdóma eða bókakynningar eftir því sem rúm leyfir hverju sinni. Tímaritið var gefið út í bókaformi á árunum 2009-15 en hefur verið rafrænt frá árinu 2016.

Tvímála ritröð Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum er ætluð unnendum erlendra fagurbókmennta og klassískra verka sem hafa áhuga á að kynna sér frumtexta við hlið þýðingarinnar. Ritröðin nýtist einnig nemendum á sviði tungumála, bókmennta og hugvísinda almennt þar sem hún auðveldar skilning á frumtexta og einkennum hans.

Með einmála útgáfu stofnunarinnar er ætlunin að kynna bókmenntir og höfunda sem eru alla jafna lítt þekktir hér á landi og fylla með því í eyður í íslenskri þýðingasögu. Leitast er við að þýða úr frummáli og fylgja ítarlegir inngangar flestum verkanna.

Smárit SVF er ný ritröð stofnunarinnar. Þeim er ætlað að miðla alls kyns fróðleik um ólíka menningarheima og hugsun. Verkin eru ýmist frumsamin eða þýdd.

Sérstök ritnefnd starfar á vegum stofnunarinnar, en hana skipa nú:

  • Ásdís R. Magnúsdóttir, prófessor í frönsku, asdisrm@hi.is
  • Birna Bjarnadóttir, Stephans G. Stephanssonar rannsóknasérfræðingur, birna@hi.is
  • Kristín Guðrún Jónsdóttir, prófessor í spænsku, krjons@hi.is

2022

Þann 14. júní 1941 var Dalia Grinkevičiūtė, 14 ára gömul, meðal þeirra þúsunda íbúa Eystrasaltsríkjanna sem sovésk yfirvöld fluttu nauðuga til Síberíu í þrælkunarvinnu. Bók þessi hefur að geyma minningar hennar frá fyrstu árum útlegðarinnar. Þær eru vitnisburður um þá hryllilegu meðferð sem útlagarnir þurftu að sæta og viðhaldi mennskunnar í ómanneskjulegum kringumstæðum.

Vilma Kinderyté og Geir Sigurðsson þýddu verkið. Geir Sigurðsson skrifaði inngang.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta, Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og Lithuanian Culture Centre. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun. Ritstjóri: Rebekka Þráinsdóttir

Bókin er fáanleg í vefverslun Háskólaútgáfunnar og öllum helstu bókaverslunum.

 

„Tengsl dýra og manna geta verið jafn flókin og þau sem sameina okkur mannfólkið,“ skrifar Guadalupe Nettel. Í sögunum fimm í Hjónabandi rauðu fiskanna fléttar höfundur örlög manneskjunnar við lífshætti bardagafiska, katta, kakkalakka og fleiri dýra, sem sum hver búa um sig í mannslíkamanum. Nettel (f.1973) er frá Mexíkó og er meðal athyglisverðustu rithöfunda sinnar kynslóðar í Rómönsku- Ameríku.

Kristín Guðrún Jónsdóttir þýddi sögurnar og skrifaði eftirmála.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun. Ritstjóri: Ásdís Rósa Magnúsdóttir.

Bókin er fáanleg í vefverslun Háskólaútgáfunnar og öllum helstu bókaverslunum.

 

Út er komið hjá Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum rit um tungumála- og menningarlegan fjölbreytileika í tungumálakennsluefni á Norðurlöndunum. Bókin byggir á niðurstöðum rannsóknarverkefnisins SPRoK sem unnið var með þátttakendum frá Íslandi, Færeyjum, Finnlandi og Danmörku með stuðniningi Nordplus á tímabilinu 2018 – 2021. Nánar hér.

 

Tungumál í víðu samhengi er afmælisrit til heiðurs Birnu Arnbjörnsdóttur, prófessor í annarsmálsfræðum og fyrrum forstöðumanni Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum, sem kom út í tilefni sjötugsafmælis hennar þann 24. mars 2022.

Ritið, sem er á íslensku og ensku, hefur að geyma greinar eftir samstarfsmenn og nemendur Birnu og tengjast rannsóknum hennar á sviði erfðamála, sambýli tungumála, enskukennslu, tvítyngi, tungumálanámi, kennslufræði erlends og annars máls og tölvustuddu málanámi og -kennslu (CALL).

Í ritinu eru greinar eftir eftirtalda höfunda: Auður Hauksdóttir, Ásdís Rósa Magnúsdóttir, Birna Bjarnadóttir, Branislav Bédi, Geir Sigurðsson, Guðrún Björk Guðsteinsdóttir, Guðrún Theódórsdóttir, Hafdís Ingvarsdóttir, Hólmfríður Garðarsdóttir, Höskuldur Þráinsson, Jóna Guðrún Guðmundsdóttir, Kolbrún Friðriksdóttir, Kristín M. Jóhannsdóttir, Kristján Árnason, Margrét Jónsdóttir, Matthew Whelpton, Michael T. Putnam, Oddný G. Sverrisdóttir, Rebekka Þráinsdóttir, Sigríður Magnúsdóttir, Sigríður Sigurjónsdóttir, Sofiya Zahova, Súsanna B. Vilhjálmsdóttir, Úlfar Bragason, Veturliði Óskarsson, Þórhallur Eyþórsson og Þórhildur Oddsdóttir.

Ritið er gefið út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum. Halldóra Jóhanna Þorláksdóttir sá um kápuhönnun. Ritstjórar: Branislav Bédi, Halldóra Jóhanna Þorláksdóttir og Kolbrún Friðriksdóttir.

Rafræna útgáfu ritsins er hægt að sækja hér.

 

W.D. Valgardsson, David Arnason og Kristjana Gunnars hafa með  margvíslegum hætti tekið þátt í að móta ímynd íslenska frændgarðsins í Kanada en eru þó fyrst og fremst kanadískir höfundar. Þau hafa vakið verðskuldaða athygli í Kanada og víðar fyrir skáldverk sín, ekki síst smásögur sínar. Þessir höfundar eru ólíkir innbyrðis og með sögum sínum veita þau innsýn í margbreytilegt líf og hugsun vestan hafs. Um leið upplýsa sögurnar í bókinni lesendur um mikilvægi og grósku smásagnahefðarinnar í Kanda. 

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta, Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og Sjóði Páls Guðmundssonar frá Rjúpnafelli. Guðrún Björk Guðsteinsdóttir þýddi sögurnar og skrifaði inngang. Birna Bjarnadóttir ritstýrði. Nánar á vef Háskólaútgáfunnar.

 

Einungis tvítugur að aldri steig Hannes Hafstein fram sem nýtt afl í íslenskum skáldskap. Ljóð hans þóttu einkennast af krafti, raunsæi og hispursleysi sem hristi upp í viðtekinni skáldskapartjáningu. En í þeim búa einnig innri átök sem settu á sinn hátt svip á feril hans sem stjórnmálamanns og fyrsta ráðherra Íslands í byrjun 20. aldar; spennu milli einstaklingsfrelsis og samfélagsábyrgðar og á milli alþjóðlegrar nútímavæðingar og rótgróinna tengsla við ættjörðina. Það úrval ljóða Hannesar sem birtist í þessari tvímála bók, á frummálinu og í enskum þýðingum, endurspeglar fjölbreytnina í skáldskap hans sem mótast með ýmsum hætti af ólgu tilfinningaverunnar andspænis náttúrunni, samskiptum kynjanna, íslenskri sögu og þjóðfélagi á tímamótum. 

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Hollvinafélagi Hannesarholts og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur. Júlían Meldon D'Arcy og Ástráður Eysteinsson þýddu ljóðin og Ástráður skrifaði jafnframt inngang að verkinu. Birna Bjarnadóttir ritstýrði. Bókin er fáanleg í vefverslun Háskólaútgáfunnar og öllum helstu bókaverslunum.

 

Milli mála (1) 2022 var fyrsta sérhefti Milli mála og tileinkað nýjum rannsóknum í annarsmálsfræðum á Íslandi. Í heftinu eru greinar um óformlegt íslenskunám utan kennslustofunnar, um kennsluaðferðir sem nýta fjöltyngi nemenda, um málstefnu og tví- eða fjöltyngi leikskólabarna, um áhrif ensku á íslenskukunnáttu unglinga, um dönskunám á Íslandi, Grænlandi og Færeyjum, um námskrár í tungumálakennslu, notkun orðabóka í tungumálakennslu og -námi, hlutverk kvikmynda í eflingu menningarlæsis, skiptinám í málanámi, um opin málanámskeið á netinu, um rafrænt námsefni í íslensku sem öðru máli ætlað börnum, um viðhorf framhaldsskólanema til enskunáms, um þátt ritunar í enskukennslu á háskólastigi og um enskan orðaforða íslenskra enskukennara.

Ritstjóri þessa heftis voru Birna Arnbjörnsdóttir auk Geirs Þ. Þórarinssonar og Þórhildar Oddsdóttir.

Útgáfa Milli mála 2022 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

Í Milli mála (2) 2022 eru birtar greinar um spænskukunnáttu á Íslandi, orðapör í íslensku, spænsku og þýsku, um ensku, um málnotkun vesturíslenska skáldsins Kristjáns Níels Jónssonar (Káins), um þau áhrif sem saga Agnesar Magnúsdóttur og morðanna á Illugastöðum árið 1828 hafði á áströlsku skáldkonuna Hönnuh Kent, um verkið Stund stjörnunnar (A hora da estrela) eftir brasilíska rithöfundinn Clarice Lispector, og um þýðingar úr millimálum. Í heftinu er kynning á franska rithöfundinum Molière og þýðingar úr forngísku og rússnesku, á kvæðabrotum eftir Mímnermos frá 7. öld f.o.t. og á smásögunni „Pan Apolek“ eftir Ísaak Babel.

Ritstjórar þessa heftis voru Geir Þ. Þórarinsson og Þórhildur Oddsdóttir.

Útgáfa Milli mála 2022 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

2021

Smárit Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum er ný ritröð stofnunarinnar sem gefin er út af Háskólaútgáfunni. Hér er á ferðinni ný ritröð sem ætlað er að miðla alls kyns fróðleik um ólíka menningarheima og hugsun. Verkin eru ýmist frumsamin eða þýdd.

Í fyrstu þremur ritunum er að finna þýddar ritgerðir eftir þrjá höfunda. Fyrsta ritið er eftir Kínafræðinginn Simon Leys og nefnist Úr Gagnleysisskálanum – Esseyjur um Kína í þýðingu Geirs Sigurðssonar. Annað ritið er eftir danska heimspekinginn og guðfræðinginn Dorthe Jørgensen og nefnist Hvers vegna hræðumst við ímyndunaraflið? – Af siðaskiptum og fagurfræði, í þýðingu Gísla Magnússonar. Þriðja ritið er eftir fransk-marokkóska rithöfundinn og blaðakonuna Leïla Slimani og kallast Kynlíf, nauðung og lygar í Marokkó, í þýðingu Irmu Erlingsdóttur.

Smáritin eru gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta, Danska listasjóðnum og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur. Valgerður Jónasdóttir sá um kápuhönnun.

Ritstjórar: Ásdís Rósa Magnúsdóttir og Kristín Guðrún Jónsdóttir.

Smárit Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur eru fáanleg í vefverslun Háskólaútgáfunnar og öllum helstu bókaverslunum.

 

Sögur Belkíns eftir rússneska þjóðskáldið Aleksander Púshkín. Sögur Belkíns er safn fimm stuttra sagna sem eignaðar eru hinum dularfulla Belkín, þar sem brugðið er á leik með þekkt stef, s.s. rómantíska hetju, draugasöguna, hugljúfar ástir og óvænt endalok. Sögurnar eru fullar lífsgleði, glettni og umhyggju fyrir sögupersónum og höfðu sumar ófyrirséð áhrif á rússneskar bókmenntir.

Rebekka Þráinsdóttir þýddi sögurnar og ritaði eftirmála þar sem fjallað er um ævi og verk Púshkíns og Sögur Belkíns settar í sögu- og bókmenntalegt samhengi.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun.

Ritstjóri: Kristín Guðrún Jónsdóttir. Bókin er fáanleg í vefverslun Háskólaútgáfunnar og öllum helstu bókaverslunum.

Í Fríðu og Dýrinu er að finna úrval stuttra franskra bókmenntatexta  frá 12. til 18. aldar: ljóðsögur, fábyljur, dæmisögur, heimspekisögur, ævintýri, smásögur. Verkin eru eftir konur og karla og sýna fjölbreytni og grósku í ritun stuttra texta á þessu langa tímabili. Sögurnar eru af ólíkum toga, broslegar, háðskar, alvarlegar, siðbætandi, úr heimi ævintýrisins eða harmsögunnar, og veita forvitnilega innsýn í þann menningarheim sem þær spretta úr. Meðal höfunda eru Marie de France, Jean Bodel, Nicole Bozon, Bonaventure des Périers, Marguerite de Navarre, Madame de Lafayette, Madame d’Aulnoy, Charles Perrault, François Fénelon, Madame Leprince de Beaumont, Voltaire og Madame de Staël.

Ásdís R. Magnúsdóttir þýddi sögurnar úr frönsku og skrifaði inngang þar sem rakin er saga stuttra texta í Frakklandi á því tímabili sem bókin nær yfir og fjallað um helstu einkenni þeirrar bókmenntahefðar sem þau tilheyra.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun.

Ritstjóri: Kristín Guðrún Jónsdóttir.

Bókin er fáanleg í vefverslun Háskólaútgáfunnar og öllum helstu bókaverslunum.

 

Á fjarlægum ströndum – Tengsl Spánar og Íslands í tímans er safn greina eftir fjórtán höfunda. Víða er komið við í samskiptasögu landanna og má finna margt forvitnilegt sem hefur tengt löndin allt fram á okkar daga. Ásdís Egilsdóttir og Erlendur Sveinsson fjalla um ferðir Íslendinga um Jakobsveginn fyrr og síðar, en við sögu koma m.a. Hrafn Sveinbjarnarson og Thor Vilhjálmsson. Már Jónsson segir frá hvalveiðum Spánverja við strendur Íslands á 17. öld og Baskavígunum svokölluðu og Ragnheiður Mósesdóttir rekur samskipti íslenskrar konu og spænsk hvalfangara sem kom til Íslands á þeim tíma. Stefán Svavarsson tekur fyrir viðskipti með saltfisk og vín og Róbert Sigurðarson gerir grein fyrir þátttöku Íslendinga í spænsku borgarastyrjöldinni. Þórarinn Sigurbergsson segir frá íslenskum tónlistarmönnum sem hafa farið til Spánar í gítarnám og Erla Erlendsdóttir og Karl Jóhannsson taka saman yfirlit um upphaf sólarlandaferða Íslendinga. Kristín Guðrún Jónsdóttir rekur sögu spænskra bókmenntaverka sem hafa verið þýdd á íslensku og Enrique Bernárdez, helsti þýðandi íslenskra bókmennta á spænsku, segir frá þýðingum íslenskra bókmenntaverka á spænsku. Núria Frías fylgir úr hlaði með skrá yfir þessi þýddu verk. Sigrún Á. Eiríksdóttir gerir sögu spænskukennslu á Íslandi skil og Erla fjallar um spænsk tökuorð í íslensku og íslensk tökuorð í spænsku. Matthew Driscoll greinir frá merkum spænskum handritum í safni Árna Magnússonar; einnig er sagt frá íslenskum handritum sem geyma sögur af landafundum Spánverja í Vesturheimi. Í bókarlok eru minningarbrot Íslendinga sem hafa dvalið lengri eða skemmri tíma á Spáni á fyrri hluta síðustu aldar og Spánverja sem hafa búið á Íslandi til lengri tíma.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun.

Ritstjórar: Erla Erlendsdóttir og Kristín Guðrún Jónsdóttir.

Bókin er fáanleg hjá Háskólaútgáfunni og í öllum helstu bókaverslunum.

 

Í Milli mála 2021 eru birtar greinar um íslenskukennslu í námskerfinu Icelandic Online, um kennslu dönsku og sænsku sem annars máls, um notkun bókmennta í spænskukennslu við Háskóla Íslands, um byggingu og notkun orðapara í íslensku, þýsku og spænsku, um skráningu orðastæðna í tvímála orðabókum, um notkun íslenska atviksorðsins „gersamlega“, um skáldlega óvissu og sjálfhverfu lýrísks kveðskapar á ensku á síðari hluta 16. aldar og um franskar ævintýrabókmenntir frá 17. öld. Í heftinu eru þýðingar á kvæðum, smásögum og stuttum textum úr arabísku, ensku, grísku og spænsku.

Ritstjórar þessa heftis voru Geir Þ. Þórarinsson og Þórhildur Oddsdóttir.

Útgáfa Milli mála 2021 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

 

2020

Smásagnasafnið Sunnudagsmatur og fleiri sögur Rómafólks er áttunda verkið sem kemur út í einmála ritröð Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og hefur að geyma smásögur eftir sex rithöfunda frá 20. og 21. öld: Georgí Tsvetkov, Ilonu Ferková, Jess Smith, Jorge Emilio Nedich, Jovan Nikolić og Matéo Maximoff. Verk þeirra eru fjölbreytileg og samin á ólíkum tungumálum en þeir sækja allir í sama menningarbrunn.

Sofiya Zahova, sérfræðingur í menningu og bókmenntum Rómafólks og Sígauna, valdi sögurnar sem eru frá Argentínu, Frakklandi, Rússlandi, Serbíu, Skotlandi og Tékklandi. Bókmenntir Rómafólks og Sígauna eru lítt þekktar hér á landi. Þær eru gjarnan nátengdar munnmælahefð og endurminningum. Verkin voru valin með það í huga að gefa sem fjölbreyttasta mynd af smásögum rómískra rithöfunda. Sofiya Zahova og Ásdís Rósa Magnúsdóttir rita inngang bókarinnar þar sem saga rómískra bókmennta er rakin og sagt frá helstu einkennum þeirra. Málvísindamaðurinn Ian Hancock skrifar eftirmála en hann er þekktur talsmaður Rómafólks og Sígauna og hefur gefið út ýmis rit um sögu þeirra og bókmenntir.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun.

Þýðendur: Renata Emilsson Peskova, Rebekka Þráinsdóttir, Irena Guðrún Kojic, Kristín Guðrún Jónsdóttir og Ásdís Rósa Magnúsdóttir.
Ritstjórar: Sofiya Zahova, Kristín Guðrún Jónsdóttir og Ásdís Rósa Magnúsdóttir.

Bókin er fáanleg hjá Háskólaútgáfunni og í öllum helstu bókaverslunum.

 

Afmælisrit Auðar Hauksdóttur, fyrrum prófessors í dönsku og forstöðumanns Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum, kom út í tilefni sjötugsafmælis hennar vorið 2020.

Eftirtaldir höfundar rituðu greinar í ritið, sem er á íslensku, dönsku og ensku: Anne Holmen, Birgit Henriksen, Birna Arnbjörnsdóttir, Oddný G. Sverrisdóttir, Þórhildur Oddsdóttir, Peter Juel Henrichsen, Erla Erlendsdóttir, Guðmundur Hálfdanarson, Ann-Sofie N. Gremaud, Sofiya Zahova, Birna Bjarnadóttir og Ásdís R. Magnúsdóttir.

Ritið er gefið út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og hægt að hlaða niður rafrænni útgáfu þess hér. Valgerður Jónasdóttir sá um kápuhönnun.

Ritstjóri: Gísli Magnússon.

 

Örsagan á sér langa hefð í álfunni og sýnir bókin gróskuna og fjölbreytileikann sem hún hefur öðlast í meðförum rithöfunda álfunnar. Bókin Við kvikuna – örsögur frá Rómönsku-Ameríku er sýnisbók og geymir alls kyns sögur. Oft er stutt í húmorinn, háðið og fantasíuna, stundum vilja sögurnar bíta og koma við kvikuna. Í Hugvarpi – hlaðvarpi Hugvísindasviðs Háskóla Íslands má fá nasasjón af örsögum bókarinnar. Þær eru 156 talsins eftir 49 höfunda frá Rómönsku-Ameríku, sú elsta er frá 1893 og sú yngsta frá 2014.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfan sér um dreifingu hennar.

Kristín Guðrún Jónsdóttir valdi sögurnar, þýddi og skrifaði inngang.
Ritstjóri: Ásdís R. Magnúsdóttir. Ritnefnd Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum: Ásdís R. Magnúsdóttir og Rebekka Þráinsdóttir

Bókin er fáanleg hjá Háskólaútgáfunni og í öllum helstu bókaverslunum.

 

Hernaðarlist Meistara Sun, eða á frummálinu Sunzi bingfa 孫子兵法, er eitt rómaðasta og víðlesnasta fornrit Kínverja. Bein áhrif þess á hernaðartækni Kínverja og þjóðanna í kring í tímanna rás verða vart ofmetin. Inntak ritsins endurspeglar einnig almennari „strategíska“ hugsun Kínverja sem beitt hefur verið á fjölmörgum sviðum daglegs lífs, til dæmis í stjórnmálum, viðskiptum og jafnvel kænskubrögðum sem tengjast ástum.

Þýðing Geirs Sigurðssonar sem hér birtist er fyrsta íslenska þýðingin úr fornkínversku og er frumtextinn birtur við hlið þýðingarinnar. Við þýðinguna hefur Geir ritað fjölmargar skýringar og ítarlegan inngang sem setur ritið í sögulegt samhengi og gerir grein fyrir heimspekinni sem bæði birtist og leynist í textanum.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni og styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun.

Þýðandi: Geir Sigurðsson.
Ritstjóri: Rebekka Þráinsdóttir.

Bókin er fáanleg hjá Háskólaútgáfunni og í öllum helstu bókaverslunum.

 

Í Milli mála 2020 eru birtar greinar um Japansdvöl Nonna á 4. áratug 20. aldar, um norrænan orðaforða í spænsku, samband minninga og málfræðilegrar þátíðar í frönsku, enskukennslu við Háskóla Íslands, um gæði heimilda í rannsóknunm í sögulegum málvísindum, um þýðingar íslenskra og kínverskra bókmennta og um viðtökur erlendra höfunda á íslenskum ritvelli. Í heftinu eru þýðingar úr sex tungumálum frá fornöld til nútma: Réttarræða frá 5. öld f.o.t. er þýdd úr forngrísku, kvæðið „Dies irae“ eftir Tómas frá Celano er þýtt úr latínu, smásagan „Matsí “ eftir Sídaóruang er þydd úr tælensku, þrjár suðuramerískar smásögur eftir Neida de Mendonça, Chiquita Barreto og Delfina Acosta eru þýddar úr spænsku og kvæði eftir Nuala Dí Dhomhnaill er þýtt úr írsku.

Ritstjórar þessa heftis voru Geir Þ. Þórarinsson og Þórhildur Oddsdóttir.

Útgáfa Milli mála 2020 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

2019

Í Milli mála 2019 eru birtar greinar um ljóð Emily Dickinson, liti í spænskum og íslenskum orðasamböndum, tungumálanám og nýjungar í tungumálakennslu, íslenska þýðingu á Ríkharði III og verk rómíska rithöfundarins Matéos Maximoff. Kynningu á víkingum við Volgubakka og íslenska þýðing á kafla úr ferðabók Ibn Fadlan er að finna í heftinu ásamt þýðingum á verkum Caju Rude, Alejandrinu Gutiérrez, Carmen Quintana Cocolina og Matéos Maximoff.

Ritstjórar þessa heftis voru Ásdís R. Magnúsdóttir og Rebekka Þráinsdóttir.

Útgáfa Milli mála 2019 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

Guðbergur Bergsson er lykilhöfundur íslenskra nútímabókmennta, einn af merkari höfundum Evrópu og einn mikilhæfasti þýðandi heimsbókmennta á íslensku. Bókin Heiman og heim geymir sýn erlendra og innlendra skálda, rithöfunda, myndlistarmanna, þýðenda og fræðimanna á sköpunarverk Guðbergs. Hún byggir að stórum hluta á erindum sem flutt voru honum til heiðurs á alþjóðlegu málþingi í Hátíðarsal Háskóla Íslands 1. júní 2013 og við veitingu heiðursdoktorsnafnbótar þann sama dag. Hér birtist einnig æviágrip Guðbergs Bergssonar og fáeinar ljósmyndir úr lífi hans, þökk sé Guðbergsstofu, safni um líf og feril Guðbergs.

Höfundar greina eru Eric Boury, Hans Brückner, Ármann Jakobsson, Enrique Bernárdez, Erik Skyum-Nielsen, Massimo Rizzante, Birna Bjarnadóttir, Colm Tóibín og Ástráður Eysteinsson. Að auki geymir bókin viðtal Kristínar Ómarsdóttur við Guðberg Bergsson og smásögu eftir Luísa Costa Gomes.

Bókin er gefin út af Hinu íslenska bókmenntafélagi og Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum.

Ritstjóri: Birna Bjarnadóttir.

 

Út er komin í enskri þýðingu Megan Matich, bókin Tungumál ljúka upp heimum – Orð handa Vigdísi, undir heitinu Languages Open Up Worlds – Words for Vigdís, en árið 2018 kom hún út í danskri þýðingu. Bækurnar koma nú allar þrjár út með nýrri og glæsilegri kápuhönnun Ragnars Helga Ólafssonar.

Bókin hefur að geyma hugleiðingar 27 íslenskra rithöfunda um tungumál. Textarnir eru ólíkir að gerð og lengd en fjalla um erlendar tungur og tungumálakunnáttu frá ýmsum sjónarhornum. Bókin var fyrst gefin út árið 2010 á áttatíu ára afmæli Vigdísar Finnbogadóttur og þegar 30 ár voru liðin frá sögufrægu forsetakjöri hennar. Með þessu vildu rithöfundar heiðra Vigdísi á merkum tímamótum og leggja sitt af mörkum svo að draumur hennar um Alþjóðlega tungumálamiðstöð gæti ræst. Bókin var endurútgefin á frummálinu í tilefni af opnun Vigdísarstofnunar og vígslu Veraldar 20. apríl 2017. Efnisyfirlit bókarinnar á íslensku má sjá hér.

Bókin fæst í íslenskri, enskri og danskri útgáfu, í Veröld – húsi Vigdísar. Tekið er á móti pöntunum í gegnum netfangið infovigdis@hi.is.

Ritstjóri: Ásdís Rósa Magnúsdóttir.

 

Í bókinni Hafið starfar í þögn minni: Þýðingar á ljóðum eftir Pablo Neruda er að finna, í tvímála útgáfu, heildarsafn þýðinga – af spænsku á íslensku – á ljóðum eftir síleska ljóðskáldið Pablo Neruda (1904-1973), sem hlaut Nóbelsverðlaun í bókmenntum árið 1971. Í ljóðasafninu birtast þýðingar á 40 ljóðum og ljóðabálkum eftir Neruda, sem 18 þýðendur hafa snúið á íslensku. Þetta er í fyrsta sinn sem umrædd ljóð koma út í heildstæðu ljóðasafni og er markmiðið að gera þau aðgengileg öllum þeim fjölmörgu sem áhuga hafa á ljóðlist, ljóðagerð Neruda, íslenskum þýðingum á verkum hans og ekki hvað síst þýðinga- og fagurfræði. Ekki er um frumþýðingar að ræða, heldur endurútgáfu ljóðaþýðinga sem margar hverjar birtust fyrir margt löngu og ekki eru aðgengilegar almenningi. Með hverju ljóði kemur fram hvar og hvenær þau komu út, bæði á frummálinu og í þýðingu.

Í bókinni er enn fremur að finna almennan inngang um ævi og störf Neruda sem Hólmfríður Garðarsdóttir ritar og þýðingu á grein eftir Edwin Williamson, prófessor við Exeter College í Oxford, um ljóðagerð Neruda. Grein Willamsons ber yfirskriftina „Remembering Pablo Neruda“. Sigrún Á. Eiríksdóttir íslenskar. Í grein sinni fjallar Williamson um efnistök og áherslu í nokkrum af þekktustu ljóðasöfnum Neruda. Bæði gera Willamson og Hólmfríður ljóðagerð skáldsins og sérkenni hans sem ljóðskálds að sérstöku umtalsefni og velta fyrir sér hlutverki Neruda í bókmenntasögu Rómönsku Ameríku. Sérstök áhersla er lögð á það hvernig uppvaxtarár skáldsins í Síle fylgja honum alla tíð og hvernig ástin og átökin sem móta viðburðaríka tilveru hans flettast með táknrænum hætti utan um þann stofn sem uppvaxtarárin mynda.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni en útgáfan var styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum. Ragnar Helgi Ólafsson sá um kápuhönnun.

Ritstjóri: Hólmfríður Garðarsdóttir.

Bókin er fáanleg hjá Háskólaútgáfunni og í öllum helstu bókaverslunum.

 

Í smásagnasafninu Raddir frá Spáni eru sögur eftir tuttugu og sex spænskar konur. Rithöfundarnir koma frá héruðum á meginlandi Spánar og frá Kanarí- og Baleareyjum. Smásögurnar – langar sögur og stuttar, örstuttar sögur og örsögur – spanna rúma öld og eru fjölbreyttar að efni og stíl. Þær fjalla um ástir og hatur, gleði og sorg, misrétti og ójöfnuð, vináttu og fjandskap, konur og karla, stöðu kvenna í samfélaginu og margt fleira.

Útgáfan er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum, Miðstöð íslenskra bókmennta og Rannsóknasjóði Hugvísindastofnunar. Útgefandi er Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum en Háskólaútgáfan sá um dreifingu. Valgerður Jónasdóttir sá um kápuhönnun.

Erla Erlendsdóttir valdi sögurnar, þýddi og skrifaði inngang.
Ritstjóri: Ásdís Rósa Magnúsdóttir.

Bókin er fáanleg hjá Háskólaútgáfunni og í öllum helstu bókaverslunum.

2018

Nokkur áhersla er lögð á bókmenntaþýðingar í þessu hefti Milli mála. Í heftinu er að finna grein Guðrúnar Kristinsdóttur um franska gamanleikinn Tartuffe sem verður sýndur í Þjóðleikhúsinnu í apríl í nýrri þýðingu Hallgríms Helgasonar. Marion Lerner fjallar um hliðartexta í þýðingu Austurríkismannsins Josefs C. Poestions á Pilti og stúlku og rússneski þýðandinn Olga Markolova segir frá þýðingu sinni á skáldsögunni 101 Reykjavík. Erla Erlendsdóttir segir frá tökuorðum með rætur í samfélögum frumbyggja spænsku Ameríku og Irma Erlingsdóttir beinir sjónum að Hélène Cixous og túlkun hennar á hlutverki Norodoms Sihanouks í leikritinu L’histoire terrible mais inachevée de Norodom Sihanouk, roi du Cambodge.

Meðal bókmenntaþýðinga sem birtast í þessu hefti eru tvö ljóð eftir Wang Wei í þýðingu Jóns Egils Eyþórssonar og smásagan „Stöðvarstjórinn“ eftit Aleksander Púshkín í þýðingu Rebekku Þráinsdóttur. Kristín Guðrún Jónsdóttir þýðir tvær smásögur eftir argentínsku skáldkonuna Silvina Ocampo, „Rekkjuvoð jarðar“ og „Flauelskjóllinn“ og Áslaug Agnarsdóttir sömuleiðis tvær smásögur eftir rússneska rithöfundinn Varlam Tíkhnovítsj Shalamov, „Að næturlagi“ og „Smiðir“.

Útgáfa Milli mála 2018 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

Ritstjórar: Rebekka Þráinsdóttir og Ásdís Rósa Magnúsdóttir.

Bókin hefur að geyma hugleiðingar 27 íslenskra rithöfunda um tungumál. Textarnir eru ólíkir að gerð og lengd en fjalla um erlendar tungur og tungumálakunnáttu frá ýmsum sjónarhornum. Hér er um að ræða danska þýðingu á bókinni Tungumál ljúka upp heimum – Orð handa Vigdísi sem kom út árið 2010, á áttatíu ára afmæli Vigdísar Finnbogadóttur og þegar 30 ár voru liðin frá sögufrægu forsetakjöri hennar. Með þessu vildu rithöfundar heiðra Vigdísi á merkum tímamótum og leggja sitt af mörkum svo að draumur hennar um Alþjóðlega tungumálamiðstöð gæti ræst. Bókin var endurútgefin á frummálinu í tilefni af opnun Vigdísarstofnunar og vígslu Veraldar 20. apríl 2017. Efnisyfirlit bókarinn á íslensku má sjá hér.

Bókin fæst, jafnt í íslenskri sem danskri útgáfu, í Veröld – húsi Vigdísar og kostar 4.500 kr. Einnig er tekið á móti pöntunum í gegnum netfangið infovigdis@hi.is.

Ritstjóri: Auður Hauksdóttir.

 

2017

Í bókinni Frá Púshkín til Pasternaks er fjallað um höfuðskáld Rússlands og Sovétríkjanna á 19. og 20. öld. Hver kafli er helgaður einum höfundi og verkum hans auk þess sem birtir eru valdir textar á rússnesku með íslenskum orðalista auk orðskýringa og menningarfræðiskýringa á rússnesku.

Höfundur: Rebekka Þráinsdóttir.
Meðhöfundur: Olga Korotkova.

Í japönsku eru margar ólíkar leiðir til að tjá kurteisi en fáar leiðir til þess í íslensku. Engu að síður eiga íslenska og japanska ýmislegt sameiginlegt og viðhorf Íslendinga og Japana til móðurmála sinna eru svipuð. Þetta er á meðal þess sem þær Karítas Hrundar Pálsdóttir og Sigríður Sigurjónsdóttir rekja í greininni „Tungumál tveggja eylanda: Að hvaða leyti er japanska frábrugðin íslensku?“

Greinin birtist í nýju hefti af Milli mála – tímariti um erlend tungumál og menningu, sem er komið út hjá Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í  erlendum tungumálum við Háskóla Íslands. Tímaritið kemur út einu sinni á ári í opnum vefaðgangi (millimala.hi.is) og birtir efni á sviði erlendra tungumála, þýðinga, málvísinda og menntunarfræði. Enn fremur skal vakin athygli á merkilegri grein á dönsku eftir Børge Kristiansen, sem er einkum kunnur fyrir skrif sín um Thomas Mann. Í greininni í þessu hefti fjallar Kristiansen um klofna sjálfsmynd í skáldsögunni Lord Jim eftir Joseph Conrad og tekur þar mið af heimspekikenningum Kierkegaards og Sartres. Auk ritrýndra greina og þýðinga er í heftinu fróðlegt viðtal við Vigdísi Finnbogadóttur eftir Ásdísi R. Magnúsdóttur sem nefnist „Að spjalla við heiminn“.

Útgáfa Milli mála 2017 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

Ritstjórar: Gísli Magnússon og Þórhallur Eyþórsson.

2016

Smásagnaritun hefur verið mikilvæg í löndum Rómönsku-Ameríku alla 20. öldina og fram á okkar daga, ekki síst í Mexíkó en þaðan koma margir af helstu rithöfundum álfunnar. Í bókinni Heimar mætast – smásögur frá Mexíkó eru sextán smásögur eftir sextán höfunda og spanna tímabilið frá 1952 til 2009. Þær veita innsýn í hið fjölbreytta mannlíf í Mexíkó þar sem ólíkir menningarheimar og ólíkir tímar mætast.

Í bókinni eru sögur eftirtalinna höfunda: Juan de la Cabada, Juan José Arreola, Juan Rulfo, Carlos Fuentes, Inés Arredondo, Elena Garro, José Emilio Pacheco, Rosario Castellaños, Elena Poniatowska, Hernán Lara Zavala, Silvia Molina, Guillermo Samperio, Ángeles Mastretta, Rosario Sanmiguel, Eduardo Antonio Parra og Cristina Rivera Garza.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni. Valgerður Jónasdóttir sá um kápuhönnun.

Kristín Guðrún Jónsdóttir valdi sögurnar, þýddi og skrifaði inngang.
Ritstjóri: Erla Erlendsdóttir.

 

Í þessu hefti Milli mála er að finna eftirfarandi greinar:

  • Anton Karl Ingason, Einar Freyr Sigurðsson og Jim Wood: ,,Þáttur var tekinn í hlaupinu af Höskuldi.“ Samspil fastra orðasambanda og setningagerðar
  • Pilar Concheiro Coello: Motivación y redes sociales en la enseñanza de ELE
  • Erla Erlendsdóttir: Quilla, branque, estrave… Términos náuticos de origen nórdico
  • François Heenen: Imparfait et modalité
  • Hólmfríður Garðarsdóttir: Central American Coastal Identity: Multiple Faces of Mestizaje in Narrative by the Costa Rican novelist Anacristna Rossi
  • Alexander Künzli og Gunnel Engwall: Le français strindbergien en traduction : l’exemple du Plaidoyer d’un fou;
  • Margrét Jónsdóttir: Beygingarsaga nafnsins Ester
  • Anne Elisabeth Sejten: Une pensée de l’eau. Pour une lecture bachelardienne de l’oeuvre d’Albert Camus
  • Svavar Hrafn Svavarsson: Grímur Thomsen og framandgerving Pindars

Í heftinu er einnig að finna ritgerðina „Kunst und Vandalismus im Zeichen der Moderne“ eftir Wolf Wucherpfennig, og eftirfarandi bókmenntaþýðingar:

  • Hólmfríður Garðarsdóttir: Um höfundinn Carmen Lyra
  • Carmen Lyra: Stefanía
  • Erla Erlendsdóttir: Um Doru Alonso
  • Dora Alonso: Gamla konan
  • Ásdís R. Magnúsdóttir: Nokkur orð um esseyjur (Essais) Michels de Montaigne
  • Michel de Montaigne: Að iðka heimspeki er ígildi þess að læra að deyja

Ritstjórar heftisins voru Gísli Magnússon og Þórhallur Eyþórsson.

Útgáfa Milli mála 2016 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

2015

Pétur Knútsson (Peter Ridgewell) lét af störfum sínum sem dósent í enskum málvísindum við Deild erlendra tungumála, bókmennta og málvísinda í Háskóla Íslands haustið 2012 eftir 34 ár í starfi. Pétri til heiðurs og sem þakkarvottur fyrir frábæra samvinnu og samveru ákváðu samstarfsmenn hans að gefa út rit þar sem kæmu saman fræðigreinar sem tengdust þeim margvíslegu fræðasviðum sem hann hefur sinnt.

Ritið er gefið út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni, með liðsinni Málvísindastofnunar.

Ritstjórar: Matthew Whelpton, Guðrún Björk Guðsteinsdóttir, Birna Arnbjörnsdóttir og Martin Regal.

 

Ráðstefnurit frá Ráðstefnu norrænna rómanista í Reykjavík 2014, XIXème Congrès des romanistes scandinaves, Université de Islande, du 12 au 15 août 2014.

Ritstjóri: Sigrún Á. Eiríksdóttir.

Vefútgáfa af ritinu.

Í Milli mála 2015 er að finna viðtal François Heenen við frönsku málvísindakonuna Henriette Walter. Þar er auk þess að finna eftirfarandi greinar:

  • Philip Allingham: Seasonal Tales, Far-flung Settings. The Unfamiliar Landscapes of The Christmas Books and Stories (1843–1867)
  • Miguel Carrera Garrido y Ken Benson: A la luz de la llama de una vela. Juan José Plans y el terror en las ondas
  • Susana S. Fernández: Concepciones de los profesores daneses acerca de la competencia intercultural en la clase de español como lengua extranjera
  • François Heenen: Imparfait et stéréotypes
  • Helge Vidar Holm: La lecture bourdivine de L’Idiot de la famille de Sartre
  • Ingibjörg Ágústsdóttir: Marginalised Monarch. Mary Stuart and the Cultural Supremacy of Gloriana as Manifested in Film and TV
  • Britt Marie Karlsson et Sara Ehrling: Didon et Énée dans le seizième siècle français. La version d’Hélisenne de Crenne de l’Énéide
  • Ilpo Kempas: Acerca de la elección del tiempo verbal en referencias anafóricas a lo previamente mencionado en un mismo texto
  • Ingrid Lindström Leo: Divergencias en el entendimiento del concepto de democracia en la historiografía española
  • Sara Lindbladh: Va bene e Va be’ nella sequenza conclusiva – tra segnale di risposta e segnale di prechiusura
  • Charlotte Lindgren: Que reste-t-il de la voix de Findus dans les voix de Pettson et Picpus, étude d’une traduction du suédois au français
  • Stefano Rosatti: Studio su Clemente Rebora

Í heftinu eru eftirfarandi bókmenntaþýðingar:

  • Rebekka Þráinsdóttir: Um Ísaak Babel
  • Ísaak Babel: Bernska. Hjá ömmu
  • Ásdís R. Magnúsdóttir: Sagan um Renart – Le roman de Renart
  • Án höfundar: Sagan um Renart Le roman de Renart, 3. hluti

Ritstjórar Milli mála 2015 voru Ásdís R. Magnúsdóttir og Þórhallur Eyþórsson

Útgáfa Milli mála 2015 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

2014

Albert Camus var einn af þekktustu rithöfundum Frakka á 20. öld. Hann hóf rithöfundarferil sinn sem blaðamaður og ritgerðasmiður og fyrsta útgefna verk hans var ritgerðasafnið Rangan og réttan (L’envers et l’endroit) sem kom út í Algeirsborg árið 1937. Brúðkaup (Noces) kom út tveimur árum síðar en Sumar (L’été) árið 1954. Í þessum þremur ritgerðasöfnum sem hér birtast í íslenskri þýðingu má finna skáldlegustu skrif Camus. Þar fléttar höfundurinn saman endurminningar og hugleiðingar um manninn og veröldina sem hann er hluti af.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni. Útgáfan er styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Hugvísindastofnun.

Þýðandi: Ásdís R. Magnúsdóttir.
Ritstjóri: Rebekka Þráinsdóttir.

Latína er list mæt er úrval greina Sigurðar Péturssonar um latínumenntir Íslendinga á tímabilinu 1550–1800. Í bókinni er fjallað um fjölda latneskra kvæða eftir íslenska höfunda og allnokkur kvæði birt í tvímála útgáfum ásamt umfjöllun og skýringum. Rætt er um nám í latneskri málfræði, latínumenntun kvenna, þýðingu latínukunnáttu í embættiskerfi fyrri alda, klassísk stef í meðförum íslenskra skálda og aðlögun latneskra bókmenntaforma að íslenskum veruleika. Bókinni fylgir kvæðaskráin Index carminum ab Islandis latine compositorum sem geymir brag- og bókfræðilegar upplýsingar um latínukvæði íslenskra skálda í aldanna rás.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni, en útgáfa hennar var styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur, Miðstöð íslenskra bókmennta og Rannsóknasjóði Hugvísindastofnunar.

Ritstjórar: Gunnar Marel Hinriksson og Hjalti Snær Ægisson.

 

Melitta Urbancic, fædd Grünbaum (1902-1984) leitaði hælis á Íslandi árið 1938 ásamt eiginmanni sínum, tónvísindamanninum, tónskáldinu og hljómsveitarstjóranum Victor Urbancic (1903-1958) og börnum þeirra. Fjölskyldan fluttist hingað frá heimalandinu, Austurríki, eftir valdatöku nasista, en Melitta var af gyðingaættum. Bæði hafa þau markað varanleg spor í menningarlíf Íslendinga.

Í ljóðabókinni Vom Rand der Welt skrifar Melitta Urbancic um reynslu sína af útlegðinni á Íslandi en bókin kemur nú út í fyrsta sinn. Útgáfan er á þýsku og íslensku, með ítarlegum eftirmála um ævi og verk Melittu eftir Gauta Kristmannsson. Melitta má heita óþekkt sem höfundur nema meðal þeirra sem hafa rannsakað verk fólks í útlegð. Engu að síður er framlag hennar á sviði ljóðlistar, bréfaskrifta, þýðinga og menningarlegra samskipta landanna tveggja verulegt, að ógleymdu frumkvæði hennar á sviði býflugnaræktar á Íslandi.

Melitta Urbancic lagði stund á heimspeki og germönsk málvísindi við háskólann í Vínarborg og Ruprecht-Karls háskólann í Heidelberg. Hún lauk doktorsgráðu í Heidelberg með rannsókn sinni á verkum skáldsins Christian Dietrich Grabbe. Meðfram háskólanáminu stefndi hún á feril sem leikkona og fékk fyrsta ráðningarsamning sinn við leikhúsið í Koblenz undir listamannsnafninu Makarska. Hún hafði einnig áhuga á sviðum leikstjórnar og leikbókmennta. Ferill hennar sem listakona tók snöggan enda vegna ofsókna nasista, hún flúði til Íslands og sneri ekki til baka til Austurríkis eftir lok stríðsins 1945. Á Íslandi starfaði Melitta við tungumálakennslu, bæði í MR og sem einkakennari heima fyrir.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur og Háskólaútgáfunni. Útgáfan er styrkt af Miðstöð íslenskra bókmennta og Mannréttindaráði Íslands.

Þýðandi: Sölvi Björn Sigurðsson.

 

Í þessu hefti skrifar Auður Hauksdóttir um dönskukunnáttu Íslendinga á 19. öld, Gísli Magnússon um „Nærvær og filosofisk æstetik I Pascal Merciers roman Perlmanns Schweigen“, François Heenen um notkun þátíðar í frönsku í greininni „Les usages stylistiques de l’imparfait“, Annemette Hejlsted um „Melodramatisk modernisme – en læsning af Dorrit Willumsens roman Marie. En roman om Madame Tussauds liv“, og Irma Erlingsdóttir um franska rithöfundinn Hélène Cixous í greininni „Inscriptions du politique chez Hélène Cixous. Différence sexuelle, rêves et résistances“.

Í heftinu er einnig að finna þýðingu Rebekku Þráinsdóttur á smásögunni „Líkkistusmiðurinn“ eftir Alexander Púshkín og þýðingu Rúnars Helga Vignissonar á sögunni „Hinn ungi herra Brown“ eftir Nathaniel Hawthorne.

Að lokum birtir Milli mála grein Nataliu Demidovu um rússneskan kveðskap á Íslandi ásamt drögum að skrá yfir íslenskar þýðingar rússneskra ljóðverka eftir birtingarári.

Ritstjóri þessa heftis var Ásdís R. Magnúsdóttir  

Útgáfa Milli mála 2014 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

2013

Morð í dómkirkju er vinsælasta leikrit T.S. Eliots, eins þekktasta ljóðskálds tuttugustu aldar. Leikritið var fyrst sett upp árið 1935 í Kantaraborg í Englandi og fjallar um píslarvætti Tómasar Beckets erkibiskups sem var veginn í dómkirkjunni í Kantaraborg 29. desember árið 1170.

Íslensk þýðing Karls J. Guðmundssonar er hér birt í fyrsta skipti í heild sinni við hlið enska frumtextans. Í inngangi að leikritinu er fjallað um ævi Eliots, hugmyndir hans um ljóðaleikritun, tilurð verksins, sögulegan bakgrunn þess og fleira því tengt. Í sérstökum bókarauka hefur ritstjóri verksins sett saman spurningar og verkefni til að nota í kennslu leikritsins á framhaldsskólastigi.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þýðandi: Karl J. Guðmundsson.
Ritstjóri bókarinnar: Ingibjörg Ágústsdóttir.

 

Bókin Yfir saltan mar kemur út í tvímála ritröð stofnunarinnar og í henni er að finna safn þýðinga á ljóðum argentínska ljóðskáldsins, rithöfundarins og Íslandsvinarins Jorge Luis Borges. Þýðingarnar hafa áður birst í blöðum og tímaritum og er þetta í fyrsta sinn sem þær eru teknar saman og gefnar út í heild sinni.

Fjölmargir þýðendur hafa fengist við að snúa ljóðum Borgesar á íslensku og hafa sum ljóðin verið þýdd oftar en einu sinni. Lesendum gefst færi á að bera saman ólíkar þýðingar á sama texta. Ljóðaþýðingunum er fylgt úr hlaði með inngagni um ævi og yrkisefni Borgesar. Í bókinni er ennfremur að finna áður óbirta smásögu eftir Matthías Johannessen.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Ritstjórar: Hólmfríður Garðarsóttir og Sigrún Á. Eiríksdóttir.

 

Í þessu hefti er að finna eftirfarandi greinar:

  • Guðrún Theodórsdóttir, Kolbrún Friðriksdóttir: Íslenskuþorpið. Leið til þátttöku í daglegum samskiptum á íslensku
  • Sigríður Þorvaldsdóttir, María Garðarsdóttir: Fallatileinkun í íslensku sem öðru máli
  • Ari Páll Kristinsson: Innflytjendur og íslenskupróf
  • Marion Lerner: „Aus einem Brief aus Island“ von Tómas Sæmundsson im Kontext seiner Grand Tour
  • Ingibjörg Ágústsdóttir: Surrender and Sacrifice: Imperial Subjugation and the Coloured Mistress in Robin Jenkins’s The Expatriates and “Imelda and the Miserly Scot”
  • Stefano Rosatti: Strangers in Their Own Fatherland. A Study of Emigrants in Italian History and Literature (1860–1920)
  • Ásdís R. Magnúsdóttir: Sjálfsmynd og villimenn Nýja heimsins í skrifum Michels de Montaigne
  • Þórhildur Oddsdóttir: Mat á ritun. Stöðupróf og Viðmiðunarrammi Evrópuráðsins (CEFR)
  • Annemette Hejlsted: Terapeuten og vampyren. En læsning af Tove Ditlevsens roman Man gjorde et Barn Fortræd
  • Élisabeth Ridel: Des textes de marine en dialecte normand du xiie siècle : une source pour l’histoire de la navigation au Moyen Âge dans le nord de la France
  • Erla Erlendsdóttir: Racamentorizobolina… Términos náuticos de origen nórdico

Í heftinu er einnig að finna þýðingu Ásdísar R. Magnúsdóttur á esseyjunni „Af mannætum“ eftir Michel de Montaigne og umfjöllun Magnúsar Sigurðssonar á bókinni Verstehen und Übersetzen. Ein Lehr- und Arbeitsbuch eftir Paul Kußmaul. 2. útgáfa, Tübingen. Narr, 2010.

Ritstjórar þessa heftis voru Ásdís R. Magnúsdóttir, Erla Erlendsdóttir og Rebekka Þráinsdóttir.

Útgáfa Milli mála 2013 er styrkt af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og heftið er aðgengilegt á heimasíðu tímaritsins: millimala.hi.is.

2012

Þema fjórða heftis Milli mála er tungumál frá ýmsum sjónarhornum og eru greinarnar skrifaðar á íslensku, ensku, ítölsku, norsku, spænsku og þýsku. Í tímaritinu eru einnig nokkrar þýðingar af erlendum málum á íslensku.

Þeir fræðimenn Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur sem eiga greinar í tímaritinu Milli mála eru Birna Arnbjörnsdóttir, prófessor í annarsmálsfræðum, Erla Erlendsdóttir, dósent í spænsku, Gro-Tove Sandsmark, sendikennari í norsku, Hafdís Ingvarsdóttir, prófessor í menntunarfræðum, Jessica Guse, sendikennari í þýsku, Oddný G. Sverrisdóttir, prófessor í þýsku, Pétur Knútsson, dósent emeritus í ensku, Stefano Rosatti, aðjunkt í ítölsku, Þórhallur Eyþórsson fræðimaður og Þórhildur Oddsdóttir, aðjunkt í dönsku. Þýðingar í heftinu eiga Ásdís R. Magnúsdóttir, prófessor í frönskum fræðum, Ásta Ingibjartsdóttir, aðjunkt í frönskum fræðum, Hólmfríður Garðarsdóttir, prófessor í spænsku, og Rebekka Þráinsdóttir, aðjunkt í rússnesku.

Útgáfa tímaritsins var fjármögnuð af Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og Rannsóknasjóði Hugvísindastofnunar. Tímaritið er aðgengilegt á vefsíðu Milli mála.

Ritstjórar: Ásdís R. Magnúsdóttir og Sigrún Á. Eiriksdóttir.

 

2011

Viðbrögð úr Víðsjá er safn ritdóma um íslenskar bækur eftir Gauta Kristmannsson. Þótt byggt sé á útvarpsritdómunum hafa þeir allir verið endurskoðaðir og auknir. Ekki var reynt að binda valið við  höfunda heldur farin sú leið að taka fremur bestu pistlana og láta tilviljun ráða um hvaða bækur væri fjallað, rétt eins og kaupin gerast á eyrinni þegar gagnrýnendur fá bækur í hendur. Valið endurspeglar því ekki smekk höfundar heldur fyrst og fremst forvitnilegustu pistlana. Hér er komin bók um bókmenntir eins og þeirra er best notið, bók fyrir bók.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Höfundur: Gauti Kristmannsson.

 

Rekferðalangurinn styðst hvorki við kortabækur né leiðartæki því að áfangastaðirnir ráðast af straumum og sjávarföllum. Rekferðir eru án fyrirheits, leið til þess að skoða veruleikann út frá óvænt- um sjónarhornum. Enda storka þær túlkandanum ekki síður en lesendum og ganga oft gegn fyrirfram mótuðum merkingarkerfum. Í nýstárlegri og ögrandi menningargreiningu tekur Guðni Elísson saman hugleiðingar sínar um góðærisárin. Hann fjallar um útrás og frjálshyggju, eggjárnafagurfræði, einelti, neyslu og forseta lýðveldisins. Hann ver borgaralega óhlýðni á einhuga tímum og týnir sér í áleitnum hugleiðingum um mávastell, skötuát, skyggnilýsingar, súludansmeyjar, slagsmál á Austurvelli og eitthundraðprósent listamannssaur.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Höfundur: Guðni Elísson.

 

Í þessari tvímála ljóðabók yrkir skáldið Jónas Þorbjarnarson sig frá einum stað til annars. Hann fer í bakarí í Brussel, röltir um Reykjavík og tjaldar á Langanesi. Smám saman birtist ljóðalandakort sem vekur spurningar með lesandanum um staðina í lífinu. Hvar endum við og hvar byrja þeir staðir sem skipta okkur máli?

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni. Útgáfa bókarinnar hlaut styrk frá Styrktarsjóði Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og forlagi skáldsins, JPV útgáfu, sem gaf leyfi til þess að birta þessa ljóðabók hans í tvímála útgáfu á ensku og íslensku.

Þýðendur: Ástráður Eysteinsson og Julian Meldon D’Arcy.

 

Annar árgangur tímaritsins Milli mála er helgaður þýðingum. Í heftinu eru greinar eftir tólf fræðimenn Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og kennara í Deild erlendra tungumála, bókmennta og málvísinda og í Uppeldis- og menntunarfræðideild Háskóla Íslands. Sex greinanna fjalla á einn eða annan hátt um þýðingar og auk þess eru sex greinar um annað efni. Höfundum er gefinn kostur á að skrifa á móður- eða kennslumáli sínu og að þessu sinni eru birtar greinar á íslensku, dönsku, ensku og frönsku.

Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum gefur tímaritið út.

Ritstjórar: Erla Erlendsdóttir og Rebekka Þráinsdóttir.

 

Þriðja hefti tímarits Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur, Milli mála, er komið út. Þema heftisins er erlendar bókmenntir frá ýmsum sjónarhornum og rita sjö fræðimenn Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur greinar greinar í það. Sex af þessum sjö greinum fjalla um þemað en í þeirri sjöundu segir frá rannsókn á tungumálakennslu og aðlögun innflytjenda á Norðurlöndum.

Greinarnar eru skrifaðar á íslensku, ensku og ítölsku, enda hefur það verið stefna ritstjórnar frá upphafi að gefa höfundum kost á að skrifa á móður- eða kennslumáli sínu. Auk fræðigreinanna er einnig að finna nokkrar þýðingar í ársritinu.

Ritstjórar : Erla Erlendsdóttir og Sigrún Á. Eiríksdóttir.

2010

Í tilefni af merkum tímamótum í lífi Vigdísar skrifuðu 27 íslenskir rithöfundar texta um mikilvægi tungumálakunnáttu fyrir Íslendinga. Með bókinni vilja þeir leggja Vigdísi lið í baráttu hennar fyrir því að Alþjóðleg tungumálamiðstöð geti orðið að veruleika. Hér er á ferðinni afar litríkir, fróðlegir og áhugaverðir textir, sem með ólíkum hætti varpa ljósi á gildi tungumála fyrir einstaklinga og þjóðfélagið í heild.

Rithöfundarnir eru: Andri Snær Magnason, Auður Jónsdóttir, Auður Ava Ólafsdóttir, Árni Bergmann, Bragi Ólafsson, Einar Már Guðmundsson, Eiríkur Guðmundsson, Eiríkur Örn Norðdahl, Friðrik Rafnsson, Gerður Kristný, Guðbergur Bergsson, Guðrún Eva Mínervudóttir, Hermann Stefánsson, Jón Kalman Stefánsson, Kristín Ómarsdóttir, Kristín Marja Baldursdóttir, Matthías Johannessen, Njörður P. Njarðvík, Oddný Eir Ævarsdóttir, Pétur Gunnarsson, Rúnar Helgi Vignisson, Sigurbjörg Þrastardóttir, Sigurður Pálsson, Steinunn Sigurðardóttir, Sölvi Björn Sigurðsson, Thor Vilhjálmsson og Vigdís Grímsdóttir.

Prentsmiðjan Oddi annaðist  umbrot og prentun 5 tölusettra gjafaeintaka. Bókin hefur nú verið prentuð í stærra upplagi og mun allur hagnaður af sölu hennar renna til tungumálamiðstöðvarinnar.

Ritstjóri: Auður Hauksdóttir.

 

Annar árgangur tímaritsins Milli mála er helgaður þýðingum. Í heftinu eru greinar eftir tólf fræðimenn Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og kennara í Deild erlendra tungumála, bókmennta og málvísinda og í Uppeldis- og menntunarfræðideild Háskóla Íslands. Sex greinanna fjalla á einn eða annan hátt um þýðingar og auk þess eru sex greinar um annað efni. Höfundum er gefinn kostur á að skrifa á móður- eða kennslumáli sínu og að þessu sinni eru birtar greinar á íslensku, dönsku, ensku og frönsku.

Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum gefur tímaritið út.

Ritstjórar: Erla Erlendsdóttir og Rebekka Þráinsdóttir.

2009

Smásagnasafn með fjórtán sögum eftir konur frá Kúbu.

Sögurnar eru skrifaðar á áratugunum eftir byltingu og eru fjölbreyttar að stíl og efni. Þær fjalla um líf og dauða, ástir og hatur, sorgir og gleði, en einnig um lífsbaráttuna á Kúbu og flóttann frá eyjunni.

Meðal höfunda smásagnanna er Dora Alonso, einn þekktasti smásagnahöfundur 20. aldar í hópi kvenna á Kúbu og Ena Lucía Portela sem er nú talin meðal efnilegustu rithöfunda landsins. Inngang rituðu Luisa Campuzano, forstöðumaður rannsóknastofu í kvennafræðum við Casa de las Américas stofnunina í Havana, og Erla Erlendsdóttir.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Erla Erlendsdóttir valdi sögurnar og þýddi.
Ritstjóri: Kristín Guðrún Jónsdóttir.

Þetta fræga skáldverk eftir Albert Camus kom fyrst út í Frakklandi árið 1942. Þar segir frá skrifstofumanninum Meursault sem fær sér kaffi og sígarettu við kistu látinnar móður sinnar vegna þess að honum þykir kaffi gott og langar að reykja. Við jarðarförina er hann þjakaður af hita og brennandi sól en finnur ekki til sorgar. Þegar hann verður svo manni að bana í óbærilegu sólskini er hann dæmdur fyrir að hafa jarðað móður sína með hjarta glæpamanns.

Útlendingurinn er ein af perlum heimsbókmenntanna og kemur nú öðru sinni fyrir almenningssjónir hér á landi.

Bókin er fimmta verkið í tvímála útgáfu á vegum Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum. Önnur verk sem hafa komið út í ritröðinni eru leikritið Yerma eftir spænska skáldið Federico García Lorca, Umskiptin eftir rithöfundinn Franz Kafka, Gustur úr djúpi nætur, Ljóðasaga Lorca á Íslandi og Villa á öræfum eftir Pálma Hannesson.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Ásdís R. Magnúsdóttr þýddi og ritaði eftirmála um ævi höfundarins og verk hans.
Ritstjóri: Irma Erlingsdóttir.

Efni ritsins að þessu sinni einskorðast við fræðigreinar, bæði rannsóknargreinar og greinar með hagnýtari skírskotun. Alls eru í ritinu 14 greinar, þar af níu ritrýndar, á alls sjö tungumálum: íslensku, dönsku, ensku, ítölsku, rússnesku, spænsku og þýsku.

Efni greinanna spannar mörg efnissvið þó allar tengist þær tungumálum eða bókmenntum með einum eða öðrum hætti. Auk greina sem falla undir bókmenntir og málvísindi í þrengri merkingu er hér að finna greinar með sterkri sagnfræði- eða heimspekilegri tilvísun að ógleymdri umfjöllun um kennslu erlendra tungumála á háskólastigi.

Milli mála er gefið út af Stofnun Vigdisar Finnbogadóttur i erlendum tungumálum.

Ritstjórar: Magnús Sigurðsson og Rebekka Þráinsdóttir.

 

2008

Bókin Det norrøne og det nationale hefur að geyma greinasafn um áhrif íslenskra miðaldabókmennta í Noregi, Svíþjóð, Íslandi, Bretlandi, Þýskalandi og Danmörku.

Íslendingasögurnar, Eddukvæðin og aðrar miðaldabókmenntir gegndu mikilvægu hlutverki fyrir menningu þessara landa á 19. öld, einkum við uppbyggingu þjóðarímyndar þeirra. Rithöfundar og listmálarar sóttu innblástur í þessar bókmenntir fyrir skáldskap sinn og listaverk.

Í bókinni fjalla bæði íslenskir og erlendir fræðimenn um hlutverk miðaldabókmenntanna í þessum löndum frá ýmsum hliðum. Bókin hefur einnig að geyma fjölmargar teikningar og myndir frá þessum tíma sem vísa í gömul íslensk minni.

Ritstjórar bókarinnar eru ritstýrt af Annette Lassen og greinarhöfundar eru auk ritstjóra: Vigdís Finnbogadóttir, Andrew Wawn, Flemming Lundgreen-Nielsen, Sveinn Yngvi Egilsson, Julia Zernack, Þórir Óskarsson, Anna Wallette, Gunnar Karlsson, Gylfi Gunnlaugsson, Jon Gunnar Jørgensen, Gauti Kristmannsson og Pétur Knútsson.

Útgefandi: Háskólaútgáfan, 2008.

Kennslubók í rússneskri hljóðfræði og tónfalli handa íslenskumælandi nemnendum eftir Olgu Korotkova.

Meginefni bókarinnar er bæði á íslensku og rússnesku og sett fram á þann hátt að það nýtist jafnt kennurum og nemendum sem vilja ná réttu lagi á rússneskan framburð.

Efni bókarinnar miðast við 32 kennslustundir og skiptist í 16 kafla. Í hverjum kafla er fengist við hljóð og tónfallsform, og leiðbeiningar gefnar um þjálfun þeirra.

Reynt er að svara spurningum á borð við: Hvar eru tiltekin hljóð mynduð og hvernig? Hvernig er áhersla og tónhæð í fullyrðingasetningum, spurningum, ráðleggingum, kveðjum og skipunum? Hverjum kafla fylgir fjöldi æfinga og í æfingalykli í bókarlok má finna réttar lausnir á stórum hluta verkefnanna. Hljóðdiskur með æfingum fylgir bókinni.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þýðandi: Rebbekka Þráinsdóttir.

Mikil gróska hefur verið í rannsóknum innan hagnýtra málvísinda. Þar skipta rannsóknir á tungumálakennslu, tileinkun erlendra tungumála og fjöltyngi sífellt meira máli enda varpa þær ljósi á eðli máltöku, málbeitingar og starfsemi mannsheilans. Sú þekking sem til hefur orðið með rannsóknunum setur nú svip sinn á umræðuna á þessu fræðasviði.

Í þessu fræðiriti er fjallað um nýjar rannsóknir á tileinkun og kennslu annars máls og erlendra tungumála. Mjög lítið hefur verið ritað á íslensku um þetta efni. Hér er því reynt að bæta úr brýnni þörf með því að koma á framfæri nýrri þekkingu í því skyni að styrkja fræðasviðið og efla umræðu um þessi mál á íslensku. Mál málanna inniheldur ellefu kafla eftir erlenda og innlenda höfunda. Nokkrir kaflanna eru frumsamdir fyrir bókina en aðrir hafa birst áður í erlendum tímaritum. Í sumum tilvikum er þar um að ræða lykilgreinar á fræðasviðinu.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Ritstjórar: Auður Hauksdóttir og Birnu Arnbjörnsdóttir.

Bókin er ný tvímála útgáfa á þýsku og íslensku af kunnustu hrakningasögum Pálma Hannessonar, sem var rektor við Menntaskólann í Reykjavík og alþingismaður. Einnig fylgir ýtarleg greinargerð eftir Marion Lerner á þýsku og íslensku, en hún þýddi sögurnar á þýsku. Loks eru kort af sögusviði hverrar frásagnar í óbyggðum Íslands og er án vafa mikill fengur að þessu verki fyrir áhugamenn um hálendið og hrakningasögur Pálma Hannessonar sem hafa verið ófáanlegar árum saman.

Frásagnir Pálma hafa lengi notið hylli meðal landsmanna, bæði sem erindi flutt í útvarpi og á rituðu máli. Þær leika meira að segja hlutverk í glæpasögum Arnaldar Indriðasonar þar sem söguhetjan Erlendur er sífellt að lesa þær. Má því segja að frásagnir Pálma gegna því hlutverki í bókum Arnaldar að undirstrika íslensk sérkenni Erlends rannsóknalögreglumanns.

Þýðing Marion var hluti af viðfangsefni mastersritgerðar hennar í þýðingafræði við Háskóla Íslands.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þorpið er sögusvið kanadíska rithöfundarins Lise Tremblay í smásagnasafninu Hegravarpið (La héronnière) sem kom út í Montréal árið 2003.

Í grennd við nafnlaust þorp 600 kílómetra norður af Montréal finnst lík aðkomumanns. Íbúar þorpsins þegja þunnu hljóði og morðinginn finnst ekki þótt allir viti hver hann er. Móðir hans var í tygjum við þann látna og var í þann veginn að yfirgefa þetta auma pláss þar sem ekkert er við að vera og lífsafkoman byggist á sumargestum úr borginni, gráhærðum fuglafræðingum og blóðþyrstum veiðimönn-um. Mikil spenna ríkir í samskiptum innfæddra og aðkomumanna og hatrið kraumar undir niðri. Höfundurinn lýsir vanmætti íbúanna og dregur upp ófagra mynd af lífinu á lands-byggðinni þar sem trú og hefðir hafa vikið fyrir breyttum tímum.

Bókin vakti strax mikla athygli gagnrýnenda og hún fór heldur ekki fram hjá íbúum Trönueyjar (Isle-aux-Grues) þar sem Lise Tremblay var þá búsett. Í titilsögunni sækir höfundurinn innblástur í atburði sem gerst höfðu í eynni. Eyjarskeggjar þóttust sjá sjálfa sig í sögupersónum Tremblay og kunnu henni litlar þakkir fyrir. Hún hrökklaðist burt og kom sér fyrir í Montréal þar sem hún kennir bókmenntir og stundar ritstörf. Viðfangsefni hennar ná þó langt út fyrir ónafngreinda bæinn í norðri: Hún skrifar um einmanaleikann, rótlausa einstaklinga og óttann við umheiminn.

Lise Tremblay fæddist árið 1957 í litlum bæ í norðurhluta Québec-fylkis. Hún lauk prófi í blaðamennsku og lagði svo stund á bókmenntir og ritlist við Québec-háskóla í Montréal. Áður en Hegravarpið kom út hafði Lise Tremblay sent frá sér þrjár stuttar skáldsögur en með Hegravarpinu tókst henni að skipa sér í röð efnilegustu rithöfunda í Québec. Fyrir stuttu sendi hún svo frá sér sína fjórðu skáldsögu. Þrátt fyrir alvöru og vægðarleysi hafa verk hennar hrifið fjölmarga lesendur vestan hafs og hlotið mörg verðlaun og viðurkenningar.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þýðendur: Ásdís R. Magnúsdóttir, Davíð Steinn Davíðsson, og Linda Rós Arnarsdóttir.

2007

Bókin er safn greina um nýjar rannsóknir á enskunámi og enskukennslu á Íslandi. Þetta er í fyrsta sinn sem bók um þetta efni kemur út og þótt enskukennsla sé í brennidepli á innihaldið einnig erindi til þeirra sem fást við tungumálakennslu almennt svo og áhugafólks um tungumál.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Ritstjórar: Birna Arnbjörnsdóttir og Hafdís Ingvarsdóttir.

Bókin er safn þýðinga á ljóðum spænska skáldsins Federico García Lorca sem birst hafa í blöðum og tímaritum á Íslandi. Hér er á ferðinni tvímála útgáfa þar sem frumtexti birtist við hlið þýðingarinnar. Margir þýðendur hafa fengist við að snúa ljóðum Lorca á íslensku í gegnum tíðina og hafa sum ljóðin verið þýdd oftar en einu sinni. Lesanda gefst hér færi á að bera saman ólíkar þýðingar á sama texta.

Ljóðaþýðingunum er fylgt úr hlaði með fræðilegum inngangi Hólmfríðar Garðarsdótturs um ævi og yrkisefni Lorca. Í bókarlok má svo finna leiðbeiningar um ljóðagreiningu. Er það von okkar að íslenskumælandi ljóðaunnendum þyki fengur í ljóðasafninu Gustur úr djúpi nætur og að það megi einnig nýtast öllum þeim sem leggja stund á spænskt mál og menningu.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.
Ritstjóri: Hólmfríður Garðarsdóttir.

2006

Umskiptin eftir Franz Kafka er vafalaust ein frægasta bók sem rituð hefur verið á þýska tungu og margar aðrar í þýðingum. Þetta er tvímála útgáfa í fjölmála ritröð Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur og er þýski textinn samhliða þýðingunni. Það er von Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum að hún verði flestum að gagni, hvort sem þeir vilja læra tungumál eða kynna sér heimsbókmenntirnar.

Bókin er þriðja þýðing textans á íslensku og er hún þýdd af þeim Eysteini Þorvaldssyni og Ástráði Eysteinssyni sem áður hafa þýtt fjölmörg verk eftir Kafka. Þýðendur hafa einnig ritað ýtarlegan inngang og útbúið bókarauka með verkefnum og spurningum fyrir bæði nemendur og áhugamenn sem vilja spreyta sig á þeim hugleiðingum sem bókin býður upp á.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þýðendur: Ástráður Eysteinsson og Eysteinn Þorvaldsson.
Ritstjóri: Gauti Kristmannsson.

Bókin samanstendur af 25 ljóðum sem eru þýdd á íslensku, ensku og dönsku, auk frummálsins þýsku. Þessi bók er í nýrri ritröð Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur sem helguð er fjölmála útgáfu.

Ljóðabók eftir Manfred Peter Hein kom fyrst út árið 1987 hjá Rowohlt forlaginu í Þýskalandi og hefur nú verið þýdd á þrjú önnur tungumál og myndskreytt fagurlega af myndlistarmanninum og skáldinu Christoph Meckel. Þetta eru knöpp og myndskörp ljóð, nánast höggvin í stein og birtast þýðingarnar hlið við hlið og opna oft hinn sérstæða ljóðaheim Heins enn betur en mörg túlkunin.Myndskreytingar á kápu og við hvern hinna 5 bálka bókarinnar gefa bókinni aukið fegurðargildi.

Manfred Peter Hein er þekkt þýskt ljóðskáld og rithöfundur og eftir hann liggja nú sjö ljóðabækur fyrir fullorðna auk tveggja fyrir börn, skáldævisagan Fluchtfährte, fjöldi ritgerða og prósaverka auk mikils þýðingaverks úr finnskum bókmenntum, samtímaljóðlist, þjóðkvæði og sagnabókmenntir. Manfred Peter Hein hefur hlotið fjölda verðlauna og viðurkenninga, nú síðast Rainer Malkowski verðlaunin sem Listakademían í Bæjaralandi veitir.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þýðendur: Gauti Kristmannsson, Tom Cheesman og Henning Vangsgaard.

Bókin er samstarfsverkefni Stofnunar Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Samtakanna HAINA, sem er félag norrænna fræðimanna sem láta sig málefni kvenna í Rómönsku Ameríku varða.

Í bókinni er að finna safn fræðigreina um málefni kvenna í Rómönsku Ameríku, á spænsku og ensku. Greinarnar eru á sviði félags- og stjórnmálafræði, bókmennta- og lista, auk umfjöllunar um mannfræðileg efni.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni. Bókin er í ritröðinni HAINA V og er gefin út í kjölfar málþings sem haldið var hér á landi árið 2004. Þróunarsamvinnustofnun Íslands [ÞSSÍ] styrkti útgáfu bókarinnar.

Ritstjóri: Hólmfríður Garðarsdóttir.

2005

Undanfarin fimmtíu ár hefur það verið viðtekin skoðun fræðimanna að sögulegar skáldsögur Sir Walters Scotts, hinar svo kölluðu Waverley-skáldsögur, séu í raun viðurkenning á þeirri staðreynd Skotland eigi sinn stað í Stóra-Bretlandi og breska heimsveldinu, þrátt fyrir að margar þeirra fjalli um forna frægð og hetjudáðir Skota, jafnvel í baráttu við Englendinga.

Bók Júlíans setur fram róttæka endurskoðun á þessari skoðun og sýnir fram á að innan frásagnanna er að finna undirtexta sem segja allt aðra sögu en hin viðtekna skoðun hefur til þessa viðurkennt.

Höfundur bókarinnar, Júlían Meldons D’Arcy er prófessor við hugvísindasvið Háskóla Íslands.

Útgefandi: Háskólaútgáfan, 2005.

For the last fifty years or so the standard critical view of Sir Walter Scott’s fiction has been that, while paying full tribute to Scotland’s heroic, ancient independence and romantic Jacobite past, his Scottish Waverley Novels ultimately present Scotland’s future as nonetheless belonging within the peace, prosperity and progress of the United Kingdom and the British Empire.

Júlían Meldon D’Arcy’s Subversive Scott radically revises this conventional evaluation of Scott’s work and reveals that embedded in the Waverley Novels’ narratives are dissonant discourses and discreet subtexts which inspire far more subversive and nationalist readings than hitherto perceived.

The author, Júlían Meldon D’Arcy is a Professor of English Literature in the Faculty of Humanities at the University of Iceland. He is the author of Scottish Skalds and Sagamen: Old Norse Influence on Modern Scottish Literature, which was nominated for a Saltire Society literary award in 1997.

Publisher: Háskólaútgáfan, 2005.

Bókin er afmælisrit til heiðurs Vigdísi Finnbogadóttur 75 ára og inniheldur safn greina um norrænar bókmenntir og tungur ritaðar á dönsku, norsku og sænsku. Nokkrar greinanna byggjast á fyrirlestrum er fluttir voru á tveggja daga ráðstefnu, sem Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur stóð fyrir í tengslum við vígslu Norðurbryggju í Kaupmannahöfn í nóvember 2003.

Bókin inniheldur jafnframt greinar eftir norska rithöfundinn Thorvald Steen og danska rithöfundinn Suzanne Brøgger, ásamt greinum um samísku og stöðu sænskrar tungu í Finnlandi. Í bókinni er einnig að finna grein um sögu Norðurbryggju, m.a. hvernig það atvikaðist að húsið fékk nýtt hlutverk sem norrænt menningarhús. Bókin hefur að geyma 18 ljósmyndir frá Norðurbryggju teknar af sænska ljósmyndaranum Jens Lindhe.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum.

Ritstjórar bókarinnar eru Auður Hauksdóttir, Jørn Lund og Erik Skyum-Nielsen.

2004

Hið sígilda leikrit Yerma eftir Federico Garcia Lorca er gefið út á tvímála útgáfu á íslensku og spænsku.

Í bókinni birtist frumtexti við hlið þýðingarinnar, auk neðanmálsgreina þýðenda þar sem ýmis málleg og menningarleg atriði textans eru skýrð. Lesanda gefst hér færi á að bera saman ólíkar þýðingar á sama texta. Margrét Jónsdóttir hefur einnig ritað ýtarlegan fræðilegan inngang að bókinni til frekari skýringa og samið æfingar fyrir spænskunema sem er að finna aftast.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Þýðendur: Margrét Jónsdóttir og Karl J. Guðmundsson.
Ritstjóri: Álfrún Gunnlaugsdóttir.
Ritstjórar ritraðar: Gauti Krismannson og Peter Weiß.

2002

Höfundar bókarinnar eru Oddný Sverrisdóttir og Peter Weiß og er hún gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum.

Various aspects of Canadian politics and culture are discussed in the book.

Contributors are Ólafur Ragnar Grímsson, Stéphane Dion, Alan C. Cairns, Michael Böss, Michael Bradfield, Julián Castro-Rea, John Erik Fossum, B. J. S. Hoetjes, Joan Whitman Hoff, Glyn Hughes, Russell R. Keddie, Nuala Lawlor, Douglas C. Nord, Edgars Osins, John Robinson, Matti Savolainen, Harvey Schwartz, Peter Stenberg, and Allan A. Warrack.

Publisher: The University of Iceland Press, 2002, for the Nordic Association for Canadian Studies (NACS) and the Vigdís Finnbogadóttir Institute of Foreign Languages.
Editors: Guðrún Björk Guðsteinsdóttir and John Erik Fossum.

Bókin er samantekt ráðstefnu á ráðstefnu sem haldin var í Reykjavík 23.-25. maí 2001.

Ráðstefnan fjallaði um norræn mál sem kennd eru sem annað mál eða framandi mál. Þetta var fimmta ráðstefnan sem haldin var um þetta málefni. Í bókinnu er að finna úrval erinda sem haldin voru á ráðstefnunni.

Bókin er gefin út af Stofnun Vigdísar Finnbogadóttur í erlendum tungumálum og Háskólaútgáfunni.

Ritsjórar: Auður Hauksdóttir, Birna Arinbjörnsdóttir, María Garðarsdóttir og Sigríður Þorvaldsdóttir.